Мактабга илк қадам қўйган бола тарбиясидаги муаммолар ечими

Мактабга илк қадамини қўйган бола борки, мактаб ва таълимга, тенгдошларидан иборат жажжи жамоага мослашиши учун муайян даврни бошдан кечиради. Етти ёшга қадар ота-онасига бўйсуниб келган болакай эндиликда устоз аталмиш янги раҳбарга бўйсунишига тўғри келади.

1-синфга келган ҳар бир боланинг ўз дунёси, ўз олами бор. Турфа оилавий муҳитда вояга етаётган болаларнинг дунёсига кириб бориш ва улар билан тиллашиш бошланғич таълим ўқитувчисидан улкан масъулият талаб этади.

Маълумки, мактаб остонасидан илк қадамини ташлаган болажонлар синф раҳбарини идеал деб қабул қилишади. Устознинг ҳар бир гапини жон қулоғи билан тинглашади. Ўқитувчининг ҳар бир ҳаракатини синчковлик билан кузатишади. Дарсдан ташқари вақтларда ҳам ўқитувчига тақлид қилишга ҳаракат қилишади. Бу эса, бошланғич синф ўқитувчисининг янада эътиборли бўлишини талаб этади.

Бир синфда турфа табиатли болалар жамланган. Балки уларнинг орасида тарбияси оғир, қайсар, гапга кирмайдиган ёки йиғлоқилар тоифасига кирувчи болалар кўпчиликни ташкил этар. Нима бўлганда ҳам, синф раҳбари ҳар бир ўқувчининг табиатини индувидал равишда ўрганиши, чуқур таҳлил этиши зарур.

Тарбияси оғир бола билан ишлашда тажрибадан ўтган, малакали мутахассислар тавсия қилган қоидаларга амал қилиш мақсадга мувофиқдир. Агар қайсар ва дарсда тинч ўтирмайдиган болани ўзини яхши тутган пайтлари кўпроқ мақтасангиз, у астойдил сиз истагандек одобли бўлишга ва ўзини тутишда назорат қилишга одатланади. Мабодо, қайсар бола дарс жараёнида инжиқлик қилса, унга танбеҳ беришдан кўра, қайсарлик унга ярашмаслигини, бу одобсизлик белгиси эканлигини уқтиринг. Танбеҳ ўрнига унга нисбатан ҳурмат билан муносабатда бўлганингиздан ҳижолат бўлади ва ўзининг ишидан уялади.

Баъзи болалар ўқишга, ёзишга кўникиши қийин кечади ва ўзини тенгдошларидан кўра уқувсизлигини ҳис этади. Бундай дамларда ўқитувчи сергаклик билан бола билан дўстлашиши, у албатта тез кунларда ўқишни ва ёзишни ўзлаштириб олиши, келажакда машҳур кишилар каби билимли инсон бўлишига ишонтириш даркор. Устозининг муносабатидан таъсирланган болакай ўқитувчининг ишончини оқлашга интилади ва улкан мақсад уни дарсларни вақтида ўзлаштиришга, айниқса, ўқиш ва ёзишни қисқа муддатларда ўрганишга илҳомлантиради.

Бошланғич таълим ёшидаги ҳар бир ўқувчининг келажакда қандай касб эгаси бўлиши, ҳаёт йўлида оғишмай қадам ташлаши ўқитувчига боғлиқ экан, бошланғич синф ўқитувчиси эртамиз эгалари бўлган ёш авлодга таълим-тарбия беришда минг чандон эътиборли ва масъулиятли бўлиши шарт! Зеро, мамлакатимиз тақдири уларнинг қўлида эканлигини унутмайлик!

Гавҳарой ҲАМРОҚУЛОВА,
Яшнобод туманидаги 23-умумтаълим мактабининг бошланғич таълим ўқитувчиси.

Таҳлилий мақолалар

Admin. Жойлаштирган санаси: 25-11-2020, 13:28

Асосий сахифа » Таҳлилий мақолалар » Мактабга илк қадам қўйган бола тарбиясидаги муаммолар ечими

Сайтга кириш